
Ana Sayfa \ Makaleler
Hukuk Büroları için Finansal Kârlılık Hesabı- (Saat Ücretine bağlı Gelirler için)
Hukuk Bürolarında çoğunlukla kullanılan kârlılık ölçütü ortak başına düşen net gelirdir. Buna bir örnek aşağıdaki gibi verilebilir. Net Gelirin ortak başına düşen kısmı kâr olarak tanımlanmıştır.
|
2016 |
2015 |
Gelirler |
16.000.000 |
15.000.000 |
Giderler |
4.500.000 |
5.000.000 |
Net Gelir |
11.500.000 |
10.000.000 |
Büro Ortağı Sayısı |
20 |
21 |
Ortak Başına düşen ortalama kâr |
575.000 |
476.190,48 |
Tablo-1: Yıllara göre ortak başına düşen kar karşılaştırması
Bir hukuk bürosunun kârlılığını 3 faktör etkiler. (1) gelir faktörleri, (2) gider faktörleri ve (3) çalışan avukat sayısı. Örnekte gösterildiği gibi bu faktörlerden birindeki değişim ortak başına düşen geliri artırır veya azaltır. Bu örnekte 2016 yılı için ortak başına düşen ortalama gelir 2015’e göre 98.810 TL artmıştır. Bu artış aşağıdaki kârlılık faktörlerindeki değişikliklerden meydana gelmiştir.
Yaklaşık Artışlar
|
Ortaklık Net Gelirindeki Artış (TL) |
Ortak Başına düşen ortalama Gelirdeki Artış (TL) |
Gelirlerdeki Artış |
1.000.000 |
50.000 (ortak sayısı:20) |
Giderlerdeki Azalış |
500.000 |
25.000 (ortak sayısı:20) |
Büro Ortağı Sayısındaki artış/azalışın ortak başına düşen gelire etkisi |
- |
23.809,52* |
|
- |
|
Kârlılıktaki Artış/Azalış |
500.000 |
98.809,52** |
Tablo-2: Yıllara göre ortak başına düşen kâr farkı analizi
* 10.000.000 - 10.000.000 = 23.809,52 TL
20 21
** 575.000-476.190,48 = 98.809,52
Kârlılığı etkileyen faktörler aşağıda daha detaylı incelenmiştir.
Gelir Faktörleri
Bir hukuk bürosunun üretilen saate bağlı olarak hesaplanan gelirleri genellikle müvekkillere fatura edilen hukuki danışmanlık ücretlerinden oluşur. Bu ücretlerin artış ve azalışını 4 faktör etkiler. (1) faturalanabilir saatler (2) faturalanan saatler-kapasite kullanım oranı (3) saatlik ücretler ve (4) indirim oranları. Bu faktörler birbirleriyle ilintilidirler. Birindeki artış diğerini azaltabilir.
1. Faturalanabilir Saatler
Faturalanabilir saatler müvekkil projelerinde çalışan avukatlar tarafından harcanabilecek tüm saatleri gösterir. Bu saatleri avukatlar, büro ortakları, iş takip elemanları ve hukuk sekreterleri üretir. Toplam faturalanabilir saatler aşağıdaki gibi hesaplanabilir.
|
Büro Ortakları |
Avukatlar |
Büro Ortakları + Avukatlar |
Yıl içinde kişi başına beklenen faturalanabilir saat |
1.300 saat |
1.700 saat |
|
Sayı |
20 |
50 |
|
Toplam Faturalanabilir Saat |
26.000 |
85.000 |
111.000 |
Tablo-3: Toplam Faturalanabilir Saat
2. Faturalanan saat (faturalanabilir saatten farklıdır)
Faturalanabilir saat ideal durumda gerçekleşeceğini düşündüğümüz saattir. Fakat yıl içinde çeşitli sebeplerden (yıl içinde çalışmaya başlayanlar, saat kapasitesinin tam kullanılamaması, sabit ücretli işlerde beklenen saatin üzerinde üretilmesi ve bu saatlerin faturaya yansıtılamaması, iş dağıtımında dengesizlikler, iş hacminin yetersizliği) avukatlar kapasitelerinin tamamını kullanamazlar. Başka bir sebep de aslında büroda iş talebinden fazla avukat çalışıyor olabileceğidir. Bu ölçüt kapasite kullanım oranı olarak da düşünülebilir.
|
Büro Ortakları |
Avukatlar |
Büro Ortakları + Avukatlar |
Yıl içinde kişi başına beklenen faturalanabilir saat |
1.300 saat |
1.700 saat |
|
Kapasite Kullanımı |
%80 |
%85 |
|
Faturalanan Saat |
1.040 saat |
1.445 saat |
|
Çalışan Sayısı |
20 |
50 |
|
Toplam Faturalanan Saat |
20.800 |
72.250 |
93.050 |
İdeal durumda faturalanabilecek saat |
26.000 |
85.000 |
111.000 |
Toplam Kapasite Kullanım Oranı (%) |
|
|
%83.83 |
Tablo-4: Toplam Kapasite kullanımı
* %83.83= %(93.050/111.000)
Kapasite kullanım oranı %100’e ne kadar yaklaşırsa hukuk bürosunun geliri o kadar artacaktır.
3. Saatlik Ücretler
Saatlik ücretler hukuk bürosunun her bir çalışanı için belirlediği standart saatlik ücretlerdir. Büro ortağından stajyer avukata kadar her avukatın kıdemine göre belirlenmiş bir saatlik ücreti vardır. Müvekkillere iş başlamadan önce iletilen saatlik ücret tabloları genellikle verilen indirimler sonucunda daha düşük olarak gerçekleşir. Bu örnekte ilan edilen saatlik ücretlerin indirim yapılmadan aynen kullanılabildiğini varsayıyoruz.
|
Büro Ortakları |
Avukatlar |
Büro Ortakları + Avukatlar |
Yıl içinde kişi başına faturalanan saat |
1.040 saat |
1.445 saat |
|
Çalışan Sayısı |
20 |
50 |
|
Ortalama saatlik ücret (TL) |
300 |
200 |
|
6.240.000 |
14.450.000 |
20.690.000 |
Tablo-5: saatlik ücrete bağlı üretilen gelir
6.240.000 = 1.040 x20 x 300
14.450.000 = 1.445 x50 x 200
4. Saatlik Ücret Üzerinden indirimler
İlan edilen saatlik ücretler üzerinden çeşitli sebeplerle indirim yapılır. Projenin tümüne verilen sabit ücret veya tavan ücrete kadar saatlik ücret, müvekkillere verilen özel indirimler, kıdemlere göre indirimli saat ücretleri gibi sebeplerle saat ücretleri faturalara tam olarak yansıtılmaz. Aşağıdaki örnekte bu sebeplerle saatlik ücretlerde %25 indirim yapıldığını varsayarsak bu durumda aşağıdaki gibi bir tablo ortaya çıkar.
|
Büro Ortakları |
Avukatlar |
Büro Ortakları + Avukatlar |
Yıl içinde kişi başına faturalanan saat |
1.040 saat |
1.445 saat |
|
Çalışan Sayısı |
20 |
50 |
|
Ortalama saatlik ücret (TL) |
300 |
200 |
|
İndirim Oranından sonra saatlik ücret (%20) |
240 |
160 |
|
İndirimli saat ücreti ile Ortaklar/Avukatlar tarafından üretilen gelir (TL) |
4.992.000* |
11.560.000** |
16.552.000 |
Tablo-6: saatlik ücret üzerinden indirim örneği
*4.992.000 = 1.040 x 20 x 240
**11.560.000= 1.445 x 50 x 160
Aşağıdaki çizelgede ise bu büroda en fazla üretilebilecek gelir, kapasite kullanımı ile gelir ve indirimler sonrası gerçekleşen gelir hesaplamaları gösterilmiştir. İdeal durumda büro 24.800.000 TL gelir elde edebilecekken saat kapasitesinin tam kullanılamaması ve gerçekleşen saatlik ücret indirimleriyle 16.552.000 TL’lik gelir elde etmiştir. Başka bir deyişle ideal durumdaki gelirin % 66,74’üne ulaşılabilmiştir.
|
Büro Ortakları |
Avukatlar |
Büro Ortakları + Avukatlar |
Yıl içinde kişi başına beklenen faturalanabilir saat |
1.300 saat |
1.700 saat |
|
Çalışan Sayısı |
20 |
50 |
70 |
Toplam Faturalanabilir Saat |
26.000 |
85.000 |
111.000 |
Ortalama Saatlik Ücret (TL) |
300 |
200 |
|
Ortaklar/Avukatlar tarafından üretilebilecek en fazla gelir |
7.800.000 |
17.000.000 |
24.800.000 |
|
|
|
|
Kapasite Kullanımı |
%80 |
%85 |
|
Faturalanan Saat |
1.040 saat |
1.445 saat |
|
Toplam Faturalanan Saat |
20.800 |
72.250 |
93.050 |
Ortalama Saatlik Ücret (TL) |
300 |
200 |
|
Ortaklar/Avukatlar tarafından kapasite kullanımı ile üretilebilecek gelir |
6.240.000 |
14.450.000 |
20.690.000 |
|
|
|
|
İndirim Oranından sonra saatlik ücret (%20) |
240 |
160 |
|
İndirimli saat ücreti ile Ortaklar/Avukatlar tarafından üretilen gelir (TL) |
4.992.000 |
11.560.000 |
16.552.000 |
Tablo-7: İdeal durum ve indirim sonrası gelir tablosu